System oceniania jest to sposób zbierania informacji o pracownikach, umożliwiający zidentyfikowanie ich zachowań, warunkujących efektywność pracy oraz, wykorzystywania tych informacji do motywowania, a szerzej, do skutecznego zarządzania. Systematycznie przeprowadzany system oceny sprzyja rozwojowi pracowników, jak i całego przedsiębiorstwa. Pozwala wykryć i skorygować powstałe nieprawidłowości, a także motywuje do doskonalenia posiadanych umiejętności.
Ocenianie pracowników powinno być systemowe i zorientowane na:
- wizję pożądanych wzorców zachowań członków organizacji;
- sformułowanie celów odsłaniających korzyści dla klientów i pracowników;
- wizję zmian, które zamierza realizować przedsiębiorstwo;
Ocena pracowników pełni trzy bardzo ważne funkcje w zarządzaniu personelem:
- psychologiczną: dającą pracownikowi informację zwrotną o jego pracy;
- ekonomiczną: zwiększającą wydajność pracownika w nachodzącym okresie;
- organizacyjną: usprawniającą komunikację, procesy, poprzez planowanie i wprowadzanie zmian;
Szkolenie Prowadzenie rozmów motywująco-rozwojowych
Pamiętaj, że przedmiotem oceny pracowników są cechy, zachowania jak i osiągnięcia pracowników. Powinny być oparte na faktach, jak i na ciągłym monitorowaniu pracy, dzięki czemu można przygotować rzetelną ocenę dokonań pracowników. Niestety w rzeczywistości oceniający skupiają się na negatywach, a nie na sukcesach i pozytywach. Powoduje, to że rozmowy oceniające nie są lubiane przez pracowników.
Co zrobić, aby pracownicy nie obawiali się oceniania?
Kluczem do pozytywnego przebiegu i odbioru oceny pracowników jest przygotowanie. Oznacza to, że zawczasu muszą być przemyślane i określone cele do osiągnięcia oraz inne aspekty istotne dla firmy, przez które będą oceniane postawy i działania. Firma musi mieć pewność, że ludzie rozumieją kryteria oceny i wiedzą, czego się od nich oczekuje. W przeciwnym razie nie spełnią stawianych im wymagań. Współpracownicy powinni mieć umiejętność prowadzenia konstruktywnej krytyki, której celem jest progres związany z lepszym wykonywaniem działań i szansy, jaka wiąże się z kompetentnym ocenianiem ich pracy. Pracownicy powinni dostrzec szansę w rzetelnym feedbacku i podpowiedź związaną ze swoją aktywnością na przyszłość.
Przyzwyczajaj pracowników do oceny
Pracownicy muszą przywyknąć do poddawania się ocenie. Pomoże im w tym bieżące ocenianie i udzielanie informacji zwrotnej przez menedżera. Nie zaniedbuj tego obszaru, ponieważ może mieć to negatywne i długofalowe skutki w przyszłości. Codzienne odbieranie informacji zwrotnej powinno stać się mentalnym nawykiem. Buduje to otwarte i wartościowe relacje między pracownikami, a menadżerami i pozostałymi członkami zespołu. Kultura informacji zwrotnej jest fundamentem sukcesu np. w Netfix.
Określaj jasne cele, zasady i kryteria ocen
Tylko jasne, wszystkim znane i zaakceptowane zasady oraz cele sprzyjają ocenie. Jasność w tym obszarze jest nie do przecenienia. Zaniedbania w tym zakresie mogą spowodować poczucie zagrożenia i braku bezpieczeństwa. Przede wszystkim, jeśli pracownicy nie będą wiedzieli, dokąd mają zmierzać, trudno się spodziewać, aby tam doszli. Poza tym, mogą nawet nie zorientować się, że osiągnęli cel, jeżeli go nie znali, bądź jest on dla nich niezrozumiały, zbyt trudny, czy pozostający w sprzeczności z ich oczekiwaniami. Zaangażowanie w ocenę i wskazywanie zarówno mocnych, jak i słabych stron bez względu na ostateczny wydźwięk informacji zwrotnej to kluczowa kwestia.
Szkolenie: Zarządzanie przez cele i wskaźniki
Udzielaj konstruktywnych informacji zwrotnych
Ogólnikowe stwierdzenia typu „Narobiłeś zamieszania”, „Musisz jeszcze nad tym popracować”, i to padające wiele dni, czy tygodni po zdarzeniu, nie mają żadnej siły oddziaływania. Udzielanie informacji zwrotnych to sztuka, która warto opanować, pamiętając o tym, żeby informacja zwrotna nie mówiła więcej o nas, niż o samym pracowniku. Staraj się udzielać indywidualnych ocen pracowników, stosując formę 1 na 1. Personalizuj informacje w sposób najbardziej przystępny dla danej osoby i piastowanego przez nią stanowiska.
Chcesz rozwijać kompetencje swoje oraz pracowników? Skorzystaj z narzędzi, które ułatwią ten proces i pozwolą Waszej firmie rosnąć. Sprawdź platformę mentoringową AskMentor, która oferuję sprawdzoną i kompletną bazę wiedzy na temat najważniejszych obszarów w organizacji. To narzędzie umożliwia także przekazywanie informacji zwrotnych, komunikację, a także przeprowadzanie ankiet wśród zespołu.
Angażuj pracowników do samooceny
Warto zaangażować pracowników w proces wytyczania celów i oceny ich wyników. Dzięki temu poznają je, lepiej zrozumieją i szybciej zaakceptują, jak również mogą je uznać za swoje. Zanim wydasz swoją opinię o sytuacji, zapytaj pracownika jak on widzi obszar o którym rozmawiacie, Być może dzięki temu lepiej zrozumiesz szerszy kontekst i wyzwania z którymi się mierzy i zmienisz swoją perspektywę.
Wciąż popularne oceny okresowe odchodzą do lamusa. Coraz częściej w zamian tego rodzaju narzędzi, stosuje się wspólne planowanie ścieżki rozwoju zawodowego. Zarówno pracownik, jak i menadżer ma swoją rolę w określaniu poszczególnych celów i obowiązków. Konsekwencją tej metody, jest nie tylko uwzględnianie celów przedsiębiorstwa, ale również zwrócenie uwagi na ważną rolę każdej osoby w funkcjonowaniu organizacji.
Podsumowanie
Mało kto lubi i chce być oceniany, z drugiej strony potrzebujemy oceny. Bez informacji zwrotnej o sobie nie jesteśmy w stanie rozwijać i zmieniać: siebie, działu, firmy. Oceniając bądź obiektywny i przygotowany. Koncentruj się na faktach, zagwarantuj poczucie bezpieczeństwa i zaangażuj pracownika w ten proces. Systematycznie przyzwyczajaj osoby zatrudnione w firmie do otrzymywania informacji zwrotnej. Wskaż korzyści i przedstaw je osobie ją otrzymującej.
Zapraszamy do lektury fragmentu książki Budowanie zaangażowania
Maciej Sasin
trener, coach, konsultant rozwoju organizacji
Akademia Rozwoju Kompetencji
Wszelkie prawa zastrzeżone. Przedruk za zgodą autora.
lub