Gry psychologiczne, czyli najprościej mówić, komunikacja „nie wprost”, która prowadzi do realizacji ukrytych przed drugą stroną celów. Gry prowadzą do pogorszenia się relacji i atmosfery, do powstawania konfliktów, a często nawet do zerwania relacji pomiędzy współpracującymi ludźmi.
Tworzenie wzorców współpracy z innymi osobami/działami
Podstawową zasadą przeciwdziałaniu występowaniu gier psychologicznych, jest ustalanie klarownych zasad, do których każdy pracownik będzie mógł odwołać się w praktyce. Nieścisłości na tym polu prowadzą do nieporozumień, sytuacji konfliktowych, czy nadinterpretacji. Jeśli dochodzi do sporu, warto ustalić, co zrobimy na przyszłość w takiej sytuacji, aby uniknąć negatywnych emocji w przyszłości.
Szkolenie: Analiza Transakcyjna w zarządzaniu
Konfrontowanie drugiej strony z jej zachowaniem
Podstawową techniką jest przekazanie drugiej stronie, która zachowuje się w sposób budzący nasze podejrzenia, komunikatu o tym, jak sytuacja wygląda z naszej strony, np.:
- Powiedziałeś X i nie za bardzo wiem jakiej reakcji ode mnie oczekujesz?
- Powiedziałeś X i mam wrażenie, że nie do końca zgadzasz się ze mną, chociaż deklarujesz, że tak jest…
- Powiedziałeś X i przyznam szczerze, że nie poczułem się komfortowo, kiedy to usłyszałem – mógłbyś mi wyjaśnić o co naprawdę Tobie chodzi?
Taka forma komunikatu może zmobilizować drugą osobę do bardziej otwartej komunikacji.
Ignorowanie zaproszenia do gry
Czasem najprostszą i najbardziej skuteczną metodą, jest po prostu nie wchodzenie w grę do której zaprasza nas rozmówca. Szczególnie wtedy, kiedy znamy tę osobę i czujemy, że odegra się powtarzany co jakiś czas scenariusz. Może to być sytuacja w której ktoś po raz kolejny prosi o przysługę, ale wiemy, że sam nie pomaga w ramach zasady wzajemności, przez co mogliśmy się poczuć się wykorzystani przeżywając uczucia ofiary. Chcąc uniknąć przeżywania negatywnych emocji, można wycofać się z zaproszenia do gry już na jej początku.
Wykorzystanie stanu Ja Dziecka
Polega na wykorzystaniu własnej intuicji do zmiany zachowania drugiej strony. Próba przełamania negatywnego schematu. Można wykorzystać poczucie humoru, zadanie pytania zmieniającego perspektywę, kreatywną próbę dojścia do ukrytego przekazu i prawdziwych potrzeb rozmówcy.
W Analizie Transakcyjnej opiera się na bazowaniu na faktach i oddzielaniu emocji od sytuacji (osoby). Komunikując się pobudzamy rozmówcę do przemyślanego dialogu i skupiamy się chłodnej analizie sytuacji. Stan Ja Dorosły u jednej osoby, pobudza stan Ja Dorosły u drugiej osoby.
Budowanie pozycji Ja Ok – Ty OK
Udział w grze psychologicznej zakłada umniejszanie wartości: swojej lub rozmówcy. Aby wyjść z gier należy unikać zachowań, w konsekwencji których druga strona nie czuje się traktowana po partnersku. Nie powinniśmy również obniżać swojej wartości w relacji do innych, ponieważ z góry stawiamy się w pozycji kogoś mniej ważnego, prowokując do okazywania mniejszej wagi swoim potrzebom.
Analiza swoich reakcji – budowanie samoświadomości
Ważnym aspektem wychodzenia z gier jest budowanie samoświadomości, która ułatwia analizę swojego zachowania w relacjach z innymi. Należy pamiętać, że prowadzenie gier jest najczęściej nieświadome i wiele osób może mieć przeświadczenie, że nie gra z innymi, uznając się za osoby racjonalne. Znakiem rozpoznawczym gier są powtarzające się wzorce w relacjach z innymi, które jedną i drugą stronę doprowadzają do wniosku, są lepsze lub gorsze od innych.
Otwarte komunikowanie swoich potrzeb/rozumienie potrzeb innych
Gry bardzo często służą zaspokajaniu potrzeb, ale w taki sposób, że naruszają relację pomiędzy zaangażowanymi w nie osobami. Warto poszukać zaspokojenia swoich potrzeb w inny sposób, niż poprzez gry. Aby to osiągnąć, najpierw należy dobrze zrozumieć siebie i źródła niezaspokojenia potrzeb. Paradoksalnie gry są nieudaną próbą dążenia do bliskości w relacjach z innymi, czyli relacji opartej na otwartości i wzajemnym zrozumieniu. Ten manewr daje poczucie bezpieczeństwa w dla obu stron.
Podsumowanie
W firmie, w której pojawiają się gry psychologiczne w relacjach międzyludzkich, zmiana wzorców komunikacji wymaga wiele wysiłku. Niemniej, pozostawienie sytuacji samej sobie buduje grunt do powstawania długotrwałych konfliktów. Wykorzystanie powyższych wskazówek zapobiega i zwiększa szanse na uniknięcie tego typu sytuacji w przyszłości. Jeśli w Twojej firmie pojawiają się problemy z komunikacją zapraszamy do kontaktu, być może jesteśmy w stanie pomóc.
Maciej Sasin
trener, coach, konsultant rozwoju organizacji
Akademia Rozwoju Kompetencji
Wszelkie prawa zastrzeżone. Przedruk za zgodą autora
