W profesjonalnej obsłudze trudnego klienta kluczowe jest zrozumienie jego motywacji oraz potrzeb, co pozwala odpowiednio dostosować strategię komunikacyjną. Pierwszym krokiem powinna być rzetelna definicja trudnego klienta – czy mamy do czynienia z osobą konfliktową z natury, czy może wpływają na nią czynniki zewnętrzne, takie jak stres lub brak właściwych informacji.
Praca z trudnym klientem wymaga również biegłości w negocjacjach, bo negocjacje z trudnym klientem nie polegają wyłącznie na szukaniu kompromisu, ale także na zachowaniu asertywności i profesjonalizmu. Właściwe rozpoznanie przyczyn takiego zachowania to fundament udanej interakcji i klucz do tworzenia długotrwałych, wartościowych relacji.
Problemy trudnego Klienta – jak radzić sobie z różnymi potrzebami klienta roszczeniowego
„Klient nasz Pan” – to powszechnie znane hasło potrafi być zarówno inspirujące, jak i wielce kłopotliwe. Kiedy trudny klient dzwoni z pretensjami czy wątpliwościami, uruchamia się cała machina negocjacji, w której kluczową rolę odgrywa sztuka dyplomacji oraz umiejętność słuchania.
Doskonałym przykładem jest sprawa Stelli Liebeck, która poparzyła się kawą z McDonald’s i pozwała sieć fast food na prawie 3 miliony dolarów. Ostatecznie doszło do porozumienia między stronami i końcowa kwota rekompensaty za poniesione szkody objęta została tajemnicą. Ale to właśnie ze względu na to wydarzenie, na wszystkich kubkach kupionych w tej sieci, możesz znaleźć ostrzeżenie, o gorącym napoju w środku.
Innym, podobnym przykładem jest pozwanie marki Red Bull przez Benjamina Careathersa. Niezadowolony konsument domagał się zadośćuczynienia od producenta napoju, ponieważ mimo zapewnień w reklamie, Red Bull nie zwięszał koncentracji i… nie dodawał skrzydeł. Również w tym przypadku koncern zdecydował się na ugodę i przeprosiny jako rozwiązanie konfliktu.
Obsługa wymagających klientów nie musi być wyzwaniem – może stać się Twoją przewagą. Dowiedz się, jak budować trwałe relacje oparte na profesjonalizmie i zaufaniu!
Obsługa klienta wymaga zdolności komunikacyjnych, bowiem motywacje trudnego klienta nie zawsze są oczywiste na pierwszy rzut oka
Te historie pokazują, że trudny klient oczekuje więcej niż prostego rozwiązania problemu – pragnie poczuć się wysłuchany, zrozumiany i traktowany z szacunkiem. Różnorodność ludzkich potrzeb w kontekście sprzedaży oznacza, że podejście do obsługi nie może być schematyczne. Warto jednak pamiętać, że kategorie takich potrzeb, jak poczucie bezpieczeństwa, uznanie czy poczucie kontroli, powtarzają się w wielu przypadkach. Współczucie w obsłudze klienta, połączone z techniki oddziaływania i budowaniem partnerstwa w relacji z klientem, może zmienić trudne rozmowy w okazję do budowania lojalności i zaufania.
Potrzeby merytoryczne
Potrzeby merytoryczne dotyczą aspektów bezpośrednio związanych z produktem lub usługą. Obejmują one jakość, funkcjonalność, cenę, szerokość asortymentu, a także wiedzę i profesjonalizm pracowników. Trudny klient oczekuje, że spotka osoby, które potrafią mu doradzić najlepsze rozwiązanie i odpowiedzieć na jego konkretne potrzeby. Ważne jest traktowanie trudnego klienta w sposób rzetelny i uczciwy – to buduje zaufanie i wzmacnia relację.
Aby zobrazować ten rodzaj potrzeb, wyobraź sobie, że wybierasz się do osiedlowego sklepu po przekąskę na wieczorny mecz. Twoje potrzeby merytoryczne zostaną zaspokojone, jeśli znajdziesz przekąskę w ulubionym smaku, dobrej cenie i otrzymasz pomoc sprzedawcy, który poleci np. najostrzejsze chipsy lub te najczęściej wybierane przez innych. Im bardziej trafiony wybór, tym większe zadowolenie z zakupu.
Potrzeby proceduralne
To potrzeby, które Klient chce zaspokoić podczas wykonywania usługi lub kupowania produktu. Chodzi tu o czas i umiejętności obsługi klienta. Szybkość, uwagę, jaką mu się poświęci, ilość formalności, życzliwość sprzedawcy, sprawność i prostota całego procesu, a nawet dbanie o detale i drobnostki. Te potrzeby dotyczą również tego, co dzieje się po zakupie np. możliwości śledzenia przesyłki, jakości opakowania, transportu, a także procedury reklamacyjnej.
Odnosząc się do przykładu zakupu przekąsek na mecz, potrzeby proceduralne spełnisz, gdy proces przebiegnie sprawnie. Nikt nie lubi długiego oczekiwania przy kasie, zwłaszcza z kilkoma produktami w koszyku. Te potrzeby zaspokoi również możliwość płatności kartą, korzystania z kasy samoobsługowej lub innych udogodnień, które przyspieszają zakupy.
Potrzeby psychologiczne
To rodzaj potrzeb silnie związany jest z emocjami i poszanowaniem drugiej osoby. Chodzi o uprzejmość, zrozumienie oraz zaangażowanie podczas kontaktu z Klientem. Liczą się tu wszystkie ludzkie, z pozoru drobne gesty, takie jak akceptacja, dobre traktowanie czy życzliwość. Często jest tak, że osoba, która chce skorzystać z naszej usługi lub produktu, chce przez chwilę poczuć się ważna i czerpać satysfakcję z tego zdarzenia. Poza tym dbanie o dobre wrażenie nie tylko łagodzi napięcia, ale także zmniejsza ryzyko, że klient agresywny i wulgarny eskaluje sytuację.
Wyobraź sobie, że znajdujesz ulubione chipsy w promocyjnej cenie, a przy kasie – bez kolejki – spotykasz ekspedientkę, która nie wita się, nie patrzy na ciebie i mruczy pod nosem: „Po co tu przychodzą, powinni siedzieć w domu, a nie głowę zawracają…”. Jak się wtedy czujesz? Ten przykład pokazuje, że sam produkt i sprawność obsługi to nie wszystko – kluczowe są emocje i wrażenia towarzyszące zakupowi.
Poznanie potrzeb klienta – merytorycznych, proceduralnych i psychologicznych – ułatwia rozwiązywanie problemów z klientem i zmniejsza napięcia, zanim staną się one poważnymi konfliktami. Zasady obsługi klienta zawsze powinny uwzględniać holistyczne podejście, które odpowiada na wszystkie te aspekty.
Jak radzić sobie z trudnymi Klientami – 15 zasad obsługi trudnego Klienta
Staraj się być asertywnym, tzn. nie uległym, ani agresywnym. Ani uległość, ani agresja nie są dobrymi postawami w rozwiązywaniu trudności z Klientem. Postawa asertywna to taka, która akceptuje wątpliwości, odmienność, drugiej strony, a jednocześnie zachowuje sobie prawo do niezależnego zdania.
- Oddziel ludzi od problemu: Klient to też człowiek – Niezależnie od tego, jakie są nasze relacje z osobą w konflikcie, należy koncentrować się na problemie i jego rozwiązaniu. Dzieje się to tak samo w sytuacjach, w których ktoś chce coś wygrać poprzez komplementowanie, jak i wtedy, kiedy popełniono błąd (unikając szukania winnych).
- Postaraj się zrozumieć, a później być zrozumianym – Trudny klient potrzebuje być wysłuchany, dlatego kluczowa jest umiejętność słuchania. Skup się na emocjach klienta, rozpoznając jego potrzeby i uczucia – szczególnie w sytuacjach, gdy czuje się zraniony lub niesprawiedliwie potraktowany. Empatyczne podejście to skuteczna droga do rozładowania napięcia i budowania zaufania.
- Trudny klient oczekuje rozwiązań, a nie usprawiedliwień – Emocjonalnie usposobiony Klient oczekuje zainteresowania, wsparcia i zrozumienia, a następnie działania. Mało kto jest zainteresowany tłumaczeniami i wyjaśnianiem, jak sprawa wygląda z Twojej perspektywy. Klient oczekuje DZIAŁAŃ.
- Nie przerzucaj odpowiedzialności na innych – Każdy klient postrzega Cię jako reprezentanta firmy, dlatego unikanie odpowiedzialności odbija się na całej organizacji. Właściwe traktowanie trudnego klienta to umiejętność budowania wiarygodności, a unikanie tego obowiązku może zaszkodzić relacjom i reputacji marki.
- Szczerze przepraszaj i naucz się przyznawać do błędu – Przeprosiny jako rozwiązanie konfliktu potrafią zdziałać więcej niż najlepsze argumenty. Klient docenia autentyczne wyrażenie żalu bez popadania w przesadną uległość – takie podejście wzmacnia zaufanie i otwiera przestrzeń do odbudowy relacji.
- Wyznaczaj jasne granice – W sytuacjach eskalacji kluczowe jest zachowanie spokoju w trudnych sytuacjach. Nie pozwól emocjom przejąć kontroli – wyznacz granice w uprzejmy, lecz stanowczy sposób, co pomoże odzyskać kontrolę nad przebiegiem rozmowy.
- Mów o swoich odczuciach w trudnej sytuacji – Może powiedzieć o swoich emocjach w relacji z Klientem: zdenerwowaniu, odczuwanej presji, stresie: często Klient nie uświadamia sobie, jaki wywiera wpływ na drugą stronę.
- Znajdź sposób na to, aby dać satysfakcję trudnemu klientowi – „Małe gesty czynią wielkich przyjaciół” – człowiek wobec, którego popełniono błąd, często oczekuje choćby małego zadośćuczynienia. Nie musi to być rabat, ale mały gadżet, bezpośrednio napisany list z przeprosinami, specjalne traktowanie. Działaj proaktywnie.
Żelazne zasady obsługi trudnego Klienta – jak z nim współpracować?
- Uprzedź atak, „posyp głowę popiołem” – Jeśli wiesz, że popełniłeś błąd – przyznaj się do winy, poddając samokrytyce, uprzedzając nieunikniony atak: „wiem, że będzie Pan/i zły i że będzie Pan/i rozważał odejście od naszej firmy, naprawdę nie powinno to się nam przytrafić…? Taka postawa często pomaga trudnego klienta uspokoić, a w efekcie współpraca zostaje utrzymana.
- Zgadzaj się tam, gdzie możesz – Budowanie relacji, nawet w trudnej, konfliktowej sytuacji polega na tworzeniu wspólnego obrazu doświadczeń – zgadzaj się z punktem widzenia drugiej strony, okazuj zrozumienie dla emocji Klienta: ma Pan/i rację, zgadzam się, rozumiem Pana/i. Dla klienta drobiazgowego i nadmiernie wymagającego kluczowe jest poczucie, że jego opinia ma znaczenie.
- Nie wchodź w niepotrzebną polemikę – Konfrontacja z roszczeniowym klientem zazwyczaj prowadzi do eskalacji problemu zamiast jego rozwiązania. Zamiast wdawać się w spory, skoncentruj się na merytorycznym podejściu, dbając o najwyższe zasady obsługi klienta. Pamiętaj, że wypracowanie konsensusu jest skuteczniejsze niż dowodzenie swojej racji.
- Nie argumentuj, że Klient się mylił, nie miał racji, brakuje mu wiedzy – Pozwól Klientowi zachować twarz – nie musisz udowadniać, że masz rację – Klient pewnie to wie – możesz wspaniałomyślnie wziąć winę na firmę, system, nawet jeśli w rzeczywistości tak nie było oczywiście tylko wtedy, kiedy nie będzie to miało negatywnych dla Ciebie i firmy konsekwencji. Klient despotyczny i egocentryczny nie zaakceptuje takiej plamy na honorze.
- Uważaj na blokady komunikacyjne – Nie oceniaj, nie krytykuj, nie moralizuj, nie osądzaj, nie wyśmiewaj, nie chwal, aby się przypodobać, nie doradzaj na siłę i nieproszony, nie decydują za innych, nie rozkazuj, nie używaj gróźb. W czasie trudnych rozmów ważne jest współczucie w obsłudze klienta oraz brak narzucania rozwiązań. Praca z różnymi typami trudnych klientów wymaga szczególnej uwagi na niuanse komunikacyjne. Szczególnie wtedy, gdy jest to klient robiący zakupy w internecie – wtedy dużo łatwiej o bariery komunikacyjne.
- Zwracaj uwagę na to, co mówisz, ale i na to, jakim tonem mówisz – Sposób, w jaki mówisz, często wpływa na odbiór bardziej niż same słowa. Odpowiedni ton głosu może zneutralizować napięcia nawet podczas rozmowy z klientem drobiazgowym i nadmiernie wymagającym.
Klient niezdecydowany i wymagający: Radzenie sobie z błędami i niewiedzą Klientów
Nie każdy klient poświęca czas na dokładne czytanie regulaminów, umów czy instrukcji. W takich przypadkach klient niezdecydowany i wymagający zasługuje na taką samą uwagę, jak każdy inny, mimo że jego zachowanie może sprawiać trudności. To jeden z kluczowych typów trudnych klientów, który wymaga odpowiedniego podejścia.
Zamiast wytykać błędy, koncentruj się na konstruktywnej informacji zwrotnej. Trudny klient potrzebuje neutralnego języka i spokojnego tonu, co pomaga uniknąć eskalacji napięcia. Staraj się dostrzegać również pozytywne aspekty jego działań – to buduje partnerstwo w relacji z klientem. Zamiast podkreślać, co poszło źle, pokaż, co można poprawić, zachowując profesjonalizm i empatię. W ten sposób nawet najbardziej egocentryczny klient poczuje się traktowany z szacunkiem.
Jak rozmawiać z trudnymi Klientami? Przydatne zwroty w przypadku błędu ze strony Klienta:
- Do tego etapu wszystko szło dobrze, czy tak? Dopiero na tym etapie doszło do nieporozumienia?
- Spokojnie, każdy ma prawo popełnić błąd.
- W tym miejscu pomyłki zdarzają się wielu Klientom.
- Takie sytuacje się zdarzają, to normalne, kiedy robimy coś pierwszy raz.
- Proszę Pana, zdarza się, każdy ma prawo do popełniania pomyłek.
- Proszę powiedzieć, co możemy zmienić w opisie usługi, aby była ona dla naszych Klientów bardziej przyjazna.
Zanim się zniechęcisz poznaj cechy trudnych klientów
Warto pamiętać, że klient drobiazgowy i nadmiernie wymagający to nie tylko osoba wybuchowa czy niezadowolona, lecz często ktoś, kto nie otrzymał wystarczających informacji lub wsparcia. Wśród typów trudnych klientów wyróżniamy między innymi klienta agresywnego i wulgarnego, klienta despotycznego i egocentrycznego czy nadużywającego przysług – każde z tych zachowań wynika z innego zestawu potrzeb i oczekiwań. Rozwiązywanie problemów z klientem wymaga więc zrozumienia, które z tych cech dominuje w danym przypadku, co pozwala precyzyjniej dopasować strategię działania. Poznanie tych niuansów umożliwia sprawniejszą komunikację i zapobiega niepotrzebnym eskalacjom napięcia.
Klient agresywny: Co robić, gdy trudna sytuacja wymyka się spod kontroli?
Gdy klient agresywny i wulgarny przechodzi do ataku personalnego, fundamentalne znaczenie ma zachowanie spokoju w trudnych sytuacjach oraz przestrzeganie zasad obsługi klienta. W takim momencie kluczowe jest umiejętne traktowanie trudnego klienta z empatią i opanowaniem, aby nie zaogniać konfliktu. Jednocześnie warto wyznaczyć jasne granice – obsługa nie musi tolerować agresji czy obraźliwego języka. Dlatego zakończenie rozmowy lub zaproponowanie alternatywnej formy kontaktu może okazać się najlepszym rozwiązaniem.
Trudny klient w praktyce: Jak przygotować się na zachowania trudnego Klienta?
Postawy trudnych klientów mogą być różne. Z tego powodu trzeba opracować indywidualny repertuar zachowań dla Ciebie najlepszy, uwzględniający doświadczenia życiowe, typ temperamentu i… gotowość do zmiany siebie samego. Bowiem emocje w obsłudze klienta grają dużą moc i jest to kompetencja, którą można rozwijać. Warto skorzystać w tej sprawie z profesjonalnej pomocy i informacji zwrotnej udzielonej przez trenera biznesu, specjalistę ds. komunikacji.